AKTUALNOŚCI

Po 1 stycznia 2019 r. sprzedaż niektórych mieszkań trudniejsza?

Nie milkną głosy, że po 1 stycznia 2019 r. sprzedaż mieszkań położonych na gruntach objętych przekształceniem z użytkowania wieczystego we własność będzie tymczasowo zamrożona. Resort inwestycji i rozwoju zapowiada jednak zmianę, która ma rozwiązać problem właścicieli takich nieruchomości.

Z pierwszym dniem 2019 roku około 2,5 mln użytkowników wieczystych gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe stanie się, z mocy prawa, właścicielami tych ziem. Zmiana, wprowadzana ustawą o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, określana jest mianem historycznej. Jednak w pierwszych tygodniach nowego roku może raczej zyskać miano problematycznej.

Co się zmienia po 1 stycznia 2019 roku?

Przypomnijmy – wspomniane grunty, dotąd objęte użytkowaniem wieczystym, z dniem 1 stycznia 2019 r.  zostaną automatycznie przemianowane na prawo własności. Mimo tego faktu, formalnym potwierdzeniem wejścia w posiadanie takiego gruntu („podstawą ujawnienia prawa własności gruntu w księdze wieczystej oraz ewidencji gruntów i budynków”) będzie wydawane przez odpowiedni organ zaświadczenie. W zależności od tego, czy mowa o gruntach dotąd stanowiących własność Skarbu Państwa, czy jednostek samorządu terytorialnego, takie zaświadczenie wydawać będzie m.in. starosta, wójt, burmistrz, prezydent miasta, zarząd powiatu albo województwa.

Zgodne z nowymi przepisami, na wydanie rzeczonego zaświadczenia podmioty te mają 12 miesięcy od daty przekształcenia, czyli w praktyce – cały przyszły rok. Dla osób, które przez ten okres nie planują obrotu nieruchomościami położonymi na uwłaszczanych gruntach, nie powinno to w praktyce stanowić żadnego problemu. Wystarczy, że zaczekają, aż dokument trafi w ich ręce. Co innego osoby, które po 1 stycznia 2019 roku, ale przed uzyskaniem urzędowego zaświadczenia, chciałyby sprzedać swoje mieszkanie.

Sprzedaż mieszkania po 1 stycznia 2019

Zaświadczenie potwierdzające wejście w posiadanie gruntu dotąd objętego użytkowaniem wieczystym będzie dokumentem niezbędnym dla notariusza przygotowującego umowę sprzedaży nieruchomości. „W zaświadczeniu potwierdza się przekształcenie oraz informuje o obowiązku wnoszenia rocznej opłaty przekształceniowej, wysokości i okresie wnoszenia tej opłaty (…) Zaświadczenie stanowi podstawę wpisu w dziale III księgi wieczystej roszczenia o opłatę” – czytamy w ustawie. Dopóki dokument nie zostanie wydany, nie będzie mogło dojść do zbycia mieszkania.

Ustawodawca przewidział pewną furtkę dla osób, które nie mogą pozwolić sobie na 12 miesięcy oczekiwania na dokument. W ustawie zapisano, że na wniosek nowego właściciela gruntu będzie można skrócić maksymalny okres na wydanie zaświadczenia do 4 miesięcy od dnia otrzymania wniosku (za opłatą skarbową w wysokości 50 zł). Nadal jednak mowa o teoretycznie kilkunastu tygodniach oczekiwania na dokument, bez którego nie będzie można sprzedać lokalu.

Taki kształt zapisu wywołał lawinę komentarzy ostrzegających właścicieli mieszkań objętych zmianą prawa przed zbliżającymi się trudnościami ze sprzedażą nieruchomości. – Trudno ukryć, że ustawowe przekształcenie użytkowania wieczystego we własność może spowodować spore problemy ze sprzedażą mieszkań w pierwszych miesiącach 2019 r. – komentuje nowe przepisy Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl. – Perspektywa czekania na zaświadczenie potrzebne do transakcji co najmniej przez cztery pierwsze miesiące 2019 roku, niestety może zniechęcić potencjalnego nabywcę mieszkania – dodaje.

Nowy przepis ułatwi zbycie mieszkania?

Do płynących z rynku nieruchomości informacji we wtorek odniósł się wiceminister inwestycji i rozwoju Artur Soboń. Podczas konferencji prasowej mówił o planowanej nowelizacji przepisów, która, jak wyraził nadzieję, mogłaby zacząć obowiązywać jeszcze w tym roku. – W nowelizacji ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości wprowadzimy zapis, który pozwoli wydawać uproszczone zaświadczenia o przekształceniu użytkowania wieczystego we własność – zapowiedział wiceszef resortu, wyrażając przekonanie, że nowy dokument rozwiąże problem ze sprzedażą mieszkań po 1 stycznia. – Zaświadczenie będzie bardzo uproszczone, nie będzie tam wartości tej nieruchomości (…) Dokument będzie na potrzeby notariusza, aby transakcję można było przeprowadzić – cytuje wiceministra Polska Agencja Prasowa.

– Jeżeli osoba będzie zdecydowana sprzedać mieszkanie w 2019 roku, a jeszcze nie otrzyma zaświadczenia ze swojego urzędu miasta, że teren został przekształcony z użytkowania wieczystego we własność, to ta osoba będzie mogła wnioskować w szybkim trybie o zaświadczenie – podaje za wiceministrem Soboniem PAP. Takie uproszczone zaświadczenie ma być wydawane w ciągu 30 dni.

Mowa przy tym o maksymalnie 30 dniach, podobnie jak o co najwyżej 4 lub – w podstawowym trybie – nie więcej niż 12 miesiącach. Zasadniczo więc istnieje szansa, że zaświadczenia będą wydawane daleko wcześniej niż wskazany przez ustawodawcę, dopuszczalny termin. Wymagałoby to odpowiedniego, rozpoczętego jeszcze w tym roku przygotowania organów odpowiedzialnych za wydawanie zaświadczeń.

– Rodzi się pytanie, czy urzędy poradzą sobie z nawałem pracy, który je czeka po skróceniu terminu dotyczącego wydawania zaświadczeń „przekształceniowych” – powątpiewa Andrzej Prajsnar. „Zakłada się, że wydanie zaświadczenia nie będzie wymagało dodatkowych etatów w urzędach, gdyż pracę tę będą wykonywali urzędnicy, którzy dotychczas zajmowali się naliczaniem, poborem, egzekucją i aktualizacją opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego. Projekt wyeliminuje aktualizację opłat pobieranych za nieruchomości mieszkalne, a zatem zmniejszy obciążenie pracą” – przewiduje ustawodawca w uzasadnieniu do nowych przepisów.